Sony A9III verandert flitsfotografie met de global shutter

Baanbrekende techniek

Sony schrijft geschiedenis met de global shutter van de A9III. Deze innovatie verandert flitsfotografie voor altijd!

Wanneer je flitsers wilt gebruiken, was je tot kortgeleden flink beperkt met welke sluitertijd je kon instellen. Je moest onder de flitssynchronisatiesnelheid blijven om te voorkomen dat je zwarte balken in je foto kreeg. Snelle sluitertijden en flitsfotografie was geen goede combinatie. Met de nieuwe ontwikkelingen van de systeemcamera’s heb ik al een paar jaar de hoop dat deze beperking gaat verdwijnen, en nu is het eindelijk zo ver! Sony heeft zojuist een nieuwe camera op de markt gebracht waarmee je elke gewenste sluitertijd kunt gebruiken bij flitsfotografie. Hiermee heeft Sony geschiedenis geschreven: de Sony A9III zet alles op zijn kop!

In deze blog leg ik je graag waarom en hoe Sony de fotografiewereld op zijn kop zet met de nieuwe A9III.

Wat is Flitssynchronisatiesnelheid?

Eentje uit het archief: een van mijn eerste shoots. Een te snelle sluitertijd... Met de nieuwe innovatie krijg je nooit meer zwarte balken meer bij snelle sluitertijden!

Flitssynchronisatiesnelheid is de snelste sluitertijd waarmee flitsen nog werkt. Per type sensor en sluiter verschilt het een beetje waarom snellere sluitertijden niet goed werken. In de kopjes hieronder kun je per type sluiter en sensor een uitleg lezen over de technische werking.

Heb je toch echt snellere sluitertijden nodig en heeft jouw camera de beperking van de synchronisatiesnelheid? De enige optie om snellere sluitertijden te gebruiken was door High Speed Sync te gebruiken: je flitser flitst dan niet gewoon een keer, maar je flitser blijft langer pulseren om ervoor te zorgen dat je in je hele beeld een flitsbelichting hebt. Dit zorgt ervoor dat de output van de flitser flink lager is, en dat je meer batterijen mee moet nemen voor je flitser. Niet ideaal dus.

Mechanische sluiter

Hierboven zie je een plaatje van hoe een mechanische sluiter werkt in combinatie met flitsfotografie. Er zitten 2 schuifjes in de sluiter, ook wel gordijnen genoemd.

Wat je ziet, is dat het eerste gordijn voor de sensor vandaan beweegt. Wanneer de sensor geheel vrij is, komt de flits. Daarna zie je het tweede gordijn voor de sensor schuiven om deze weer af te dekken. De foto is gemaakt.

De flits moet dus gevangen worden nadat het eerste gordijn voor de sensor vandaan is, maar voordat het tweede gordijn de sensor weer begint af te dekken. 

Hoe trager de gordijnen, hoe langer de sluitertijd moet zijn om deze situatie te creëren. Als de sluitertijd te traag wordt, krijg je het probleem van onderstaand plaatje: het tweede gordijn sluit al, nog voordat het eerste gordijn voor de sensor vandaan is. Wanneer de flitser dan afgaat, flits je letterlijk tegen het gordijn aan, wat resulteert in een zwarte balk in je beeld.

Het tweede gordijn sluit voordat het eerste gordijn voor de sensor vandaan is: te snelle sluitertijd voor flitsfotografie

De sluitertijd moet ervoor zorgen dat het tijdvenster om een flits te kunnen vangen niet alleen bestaat, maar ook groot genoeg is. Om deze reden zijn te snelle sluitertijden niet mogelijk met flitsfotografie.

Gebruik je snellere sluitertijden dan de synchronisatiesnelheid van jouw mechanische sluiter? Dan sluit het tweede gordijn nog voordat het eerste gordijn voor de sensor vandaan is. Gevolg: zwarte balken.

Elektronisch: Rolling Shutter

De activatie van de sensor gebeurt rij voor rij, de gekozen sluitertijd is de duur van de activatie

Hierboven zie je een plaatje van hoe een elektronische rolling shutter de informatie uitleest, ook wel de readout genoemd. De opname begint, net als de readout, rij voor rij. Dit betekent dat pixels aan de ene kant van de sensor iets eerder geactiveerd worden dan de pixels aan de andere kant van de sensor.

De tijd tussen het activeren van een rij en de readout van dezelfde rij is de sluitertijd van de opname.

Deze vertraging tussen de eerste en de laatste rij geeft een beperking wanneer je flitsfotografie doet. De flits moet namelijk gevangen worden nadat de hele sensor in zijn geheel geactiveerd is, maar voordat de sensor al uitgelezen wordt bij de eerst geactiveerde rij pixels. De sluitertijd moet ervoor zorgen dat dit tijdvenster niet alleen bestaat, maar ook groot genoeg is. Om deze reden zijn te snelle sluitertijden niet mogelijk met flitsfotografie.

Hoe trager de sensor, hoe langer de sluitertijd moet zijn om deze situatie te creëren. Dit is een van de redenen waarom veel systeemcamera’s alleen flitsers kunnen activeren wanneer de mechanische sluiter gebruikt wordt: de readout is te traag.

Gebruik je snellere sluitertijden dan je synchronisatiesnelheid? Gevolg: zwarte balken.

Elektronisch en innovatief: Global Shutter

De activatie van de sensor bij opnames gebeurt globaal, activatieduur is de gekozen sluitertijd

Dit is waar de nieuwe Sony A9III momenteel geschiedenis mee schrijft: de Global Shutter.

Bij een global shutter worden alle pixels tegelijkertijd geactiveerd. Hierdoor begint de opname bij elke pixel ook tegelijkertijd. Om deze reden hoeft een flits niet te wachten tot alle pixels geactiveerd zijn om elke pixel te raken. Elke pixel vangt dus altijd de flits. Om deze reden kun je elke gewenste sluitertijd kiezen, en toch flitsers gebruiken. Dit tot een sluitertijd van 1/80.000e seconde!

Wanneer je met extreem snelle sluitertijden gaat werken, gaat het uitmaken hoe lang de flitsduur van jouw flitser is. Is je sluitertijd veel sneller dan de flitsduur? Dan zal niet de hele flits gevangen worden, en oogt het flitslicht donkerder. Hoe sneller je flitser zijn puls afgeeft en weer uitdooft, hoe kleiner dit probleem is.

Dat flitsduur nu invloed kan hebben op hoe fel jouw flitser oogt, is een uniek probleem dat nog niet eerder bestaan heeft. 

Voordeel in de fotostudio

Makkelijker moody foto's schieten in een goed verlichte studio

 

Fotografeer je graag in de studio? Ook dan is het goed nieuws om snellere sluitertijden te kunnen gebruiken. Het wordt een stuk gemakkelijker om omgevingslicht uit je beeld te houden. Als studiofotograaf gebruik je namelijk graag snellere sluitertijden om dit voor elkaar te krijgen. Je kunt fotostudio’s dus een stuk lichter maken, zonder dat dit problemen gaat geven in je studiobeelden.

Fotografeer je met lampen die niet zoveel flitskracht hebben? Geen zorgen, het verhogen van de ISO of het openen van je diafragma hoeft niet meer te betekenen dat het daglicht zichtbaar wordt in je foto door de langzamere sluitertijd. Dit betekent dat het bijvoorbeeld een stuk gemakkelijker wordt om studiofotografie te doen met simpele reportageflitsers!

Voordeel buiten met lichtsterke lenzen

 

Wanneer je graag buiten fotografeert, fotografeer je waarschijnlijk ook graag met mooie bokeh in de achtergrond. Deze onscherpte zorgt ervoor dat de achtergrond niet afleidt, waardoor je onderwerp nog meer uit de foto springt. Dit kun je doen door een lichtsterke lens te gebruiken, en het diafragma in deze lens wijd open te zetten. Dit doe je met een lage diafragmawaarde: denk bijvoorbeeld aan f/1.8, f1.4 of f/1.2.

Wil je de omgeving wat donkerder maken ten opzichte van je onderwerp, dan kun je een flitser gebruiken om je onderwerp weer goed te belichten. Met de synchronisatiesnelheid kom je op dagen met fel zonlicht dan al snel in de problemen: de sluitertijd kan niet zo snel, de ISO kan niet lager en je diafragma laat een flinke bak licht binnen.

De opties die je op dat moment hebt zijn: het licht verminderen door of het diafragma toch wat te sluiten, of en grijsfilter gebruiken. Wil of kun je het licht niet verminderen? Dan kun je kiezen voor high speed sync, wat ten koste gaat van je flitskracht en wat veel stroom kost. Niet zo handig.

Met een global shutter kun je simpelweg de sluitertijd sneller zetten, zonder high speed sync te hoeven gebruiken. Zo behoud je de volledige flitskracht, terwijl je wel een prachtige onscherpte in de achtergrond kunt maken!

Voordeel met het fotograferen van actie

Wanneer je actie fotografeert, kan een flitser goed helpen met het bevriezen van de beweging. Met de synchronisatiesnelheid kom je soms toch in de problemen.

Bij geen tot weinig aanwezig licht in je foto gaat dit super, de toevoeging van de flitser zorgt dan voor haarscherpe actiebeelden. Maar met een sluitertijd van rond de 1/200e seconde zal elke actie met meer aanwezig licht toch ook een element van onscherpte hebben: voor alle elementen waarop het aanwezige licht valt, kan de sluitertijd van 1/200e toch te traag zijn.

Met high speed sync kan de sluitertijd natuurlijk sneller om ervoor te zorgen dat het natuurlijke licht goed bevroren wordt. Wanneer je in fel daglicht fotografeert, kan het dan alleen wel zijn dat er te weinig flitskracht overblijft om het gewenste effect te krijgen. Dus ook voor deze situatie is de global shutter een uitkomst!

Geen Sony A9III? Waarom dit ook voor jou goed nieuws is

Schiet je geen Sony A9III en ben je dat ook niet van plan? Dan is dit nog steeds goed nieuws voor jou! Deze innovatieve ontwikkeling zorgt er namelijk voor dat alle andere cameramerken deze sprong binnenkort ook moeten gaan maken, ze voelen de druk van Sony.

Dit proces van innovatie van elk merk is wat we tot nu toe steeds zien: bij elke grote sprong voorwaarts van het ene merk duurt het misschien even, maar maken de andere cameramerken dezelfde sprong ook, onder druk van de voorloper.

Langzaam zal de techniek ook naar minder high-end body’s sijpelen. Dus ook wanneer je niet het budget hebt voor zo’n luxe camera, is het toch goed nieuws voor jou!

Meer leren?

Ik leer je graag meer over fotografie! Ben je geïnteresseerd? Bekijk dan vooral ook eens onderstaande links!

Alle beelden op de Sony-camera na zijn gemaakt door YM Academy. Niet gebruiken zonder toestemming. ©2023

Inhoud

Vragen & reacties

Geef een reactie

Geef een reactie

Deel deze blog

Bekijk ook deze blogs:

Profoto Roadshow 31-10-2024

Ik presenteer vol trots de Profoto Roadshow. Bij deze gloednieuwe serie evenementen draait alles om educatie, inspiratie en het leren kennen van de nieuwste Profoto gear. Topfotografen uit de industrie komen samen om demo’s te geven, en deelnemers mogen zelf ook aan de slag met het fotograferen. Lees hier meer over de eerste editie.

Lees verder